Keuzelijst 2022-2023
Alle mensen zijn sterfelijk
Simone de Beauvoir
K22-01
Orlando, 2020, 383 p.
Alle mensen zijn sterfelijk is het verhaal van Raimondo (Raymond) Fosca, een in 1279 geboren Italiaanse edelman, die zijn stad van de vernietiging wil redden en die, om het lot naar zijn hand te zetten, een onsterfelijkheidselixer drinkt. We volgen hem door de eeuwen en de Europese geschiedenis heen en komen er gaandeweg achter dat onsterfelijkheid waarschijnlijk eerder een vloek dan een zegen is. Het is ook het verhaal van de ambitieuze twintigste-eeuwse actrice Régine, die slecht kan verkroppen dat haar roem maar tijdelijk zal zijn en die een verhouding met Fosca begint, zodat ze in zijn herinnering eeuwig kan voortleven. _Een roman over leven en dood, over herinneren en vergeten en over wat het betekent om mens te zijn._
Links genoemd in de leeswijzer:
- René-Robert Cavelier, Sieur de La Salle (Wikipedia.nl) >
- Simone de Beauvoir (The Stanford Encyclopedia of Philosophy) >
- Existentialism (Wikipedia.nl) >
- Pleidooi voor een Moraal van de Ambiguïteit (Wikipedia.nl) >
- Egotisme versus engagement (Tirade) >
- Mémoires d'une Jeune Fille Dérangée, (in het Duits, Der Spiegel) >
De dubbelganger
Fjodor Dostojevski
K22-02
Van Oorschot, 2020, 176 p.
Op een departement in Sint-Petersburg werkt de eenvoudige ambtenaar Jakov Petrovitsj Goljadkin. Op een morgen moet hij eigenlijk naar zijn werk, maar hij huurt een koets en gaat naar zijn huisarts. Daar voert hij een verward gesprek, de arts raadt hem aan meer ontspanning te zoeken. Goljadkin is verliefd op de dochter van zijn baas, hij gaat naar haar verjaardag maar wordt door de bedienden niet binnengelaten. Dan zwerft hij door de stad en midden in de nacht ontmoet hij een jonge man. Zijn dubbelganger. Deze jonge man bevindt zich ineens ook in zijn woning en de volgende dag ook op zijn werk. Hoewel de mannen uiterlijk op elkaar lijken, zijn hun karakters totaal verschillend. Goljadkin naïef en verlegen, zijn dubbelganger een brutale intrigant. Goljadkin is vertwijfeld. Is de jongere echt of een hersenspinsel? Is het een psychologische of maatschappijkritische roman? _Een spannende leeservaring en genoeg stof voor een discussie._
Oeroeg
Hella S. Haasse
K22-03
Querido, 2014, 88 p.
Het beroemde prozadebuut Oeroeg van Hella Haasse verscheen in 1948 en is nog steeds actueel. Het verhaal, dat speelt in het Nederlands-Indië van voor de Tweede Wereldoorlog, is een aangrijpende geschiedenis over de vriendschap tussen een Indonesische jongen en de zoon van een Nederlandse administrateur. Ondanks hun verschillende afkomst hebben ze in hun jeugdjaren een zeer hechte en ongebruikelijke vriendschap. Langzaam ontstaan hierin echter haarscheurtjes. Ze slaan ieder een eigen weg in. Als de verteller na zijn studie in Delft terugkeert en hij zijn oude vriend Oeroeg weer ontmoet, komt hij tot de ontdekking dat het land dat hij kende en waar hij was opgegroeid, er niet meer is. Hij dacht dat Oeroeg en hij gelijk waren, maar de samenleving denkt daar anders over. Het Oeroeg van Hella Haasse is een uitstekende manier om het Nederlands-Indische verleden opnieuw te beleven en te herwaarderen.
Erratum bij pagina 10, Plaats en tijd: De novelle speelt zich af op het Nederlands-Indische eiland Java (niet op Sumatra).
Links genoemd in de leeswijzer:
De rest van de dag
Kazuo Ishiguro
K22-04
Atlas Contact, 2020, 280 p.
Engeland, juli 1956. Voor het eerst van zijn leven gaat Stevens op vakantie. Hij is altijd werkzaam geweest als butler op het landgoed Darlington. Maar Lord Darlington is dood, het landgoed is in andere handen overgegaan en Stevens eigenlijk ook. Op zijn reis wil Stevens zijn vroegere huishoudster, juffrouw Kenton opzoeken, in de hoop haar te bewegen terug te komen als huishoudster. Onderweg gaan zijn gedachten terug naar zijn glorietijd, de periode vóór de oorlog. Hij wordt overspoeld door herinneringen en vraagt zich af wat het allemaal waard geweest is. Heeft hij de juiste keuzes gemaakt, wat heeft hij gemist in het leven? En hoe nu verder? _Met De rest van de dag, dat in 1989 verscheen, werd Ishiguro in één klap wereldberoemd. En nog steeds is het een groot plezier dit boek, met zijn tragische èn komische aspecten, te lezen!_
Links genoemd in de leeswijzer:
Mystiek lichaam
Frans Kellendonk
K22-05
Querido, 2015, 187 p.
Laat je niet afschrikken door de titel! In Mystiek lichaam neemt Kellendonk de eind twintigste-eeuwse maatschappij de maat met een stilistische brille die je in de Nederlandse literatuur niet vaak tegenkomt. We worden getrakteerd op een jaar uit het leven van de disfunctionele familie Gijselhart. De hoofdpersonen zijn de bejaarde weduwnaar A.W. Gijselhart, die belust is op geld en op macht over zijn omgeving, zijn recalcitrante dochter Magda, meestal Prul genoemd, een bewust ongehuwde moeder die uiteindelijk met de (Joodse) vader van haar zoontje naar het buitenland vertrekt, en zijn homoseksuele zoon Leendert, alias Broer, die kunsthandelaar in New York was maar berooid en als aidspatiënt terugkeert naar zijn familie, waar hij niet echt welkom is. Met veel ironie, spot en ook humor schetst Kellendonk een tamelijk ontluisterend beeld van zijn personages. _Een destijds zowel zeer geprezen als zeer omstreden roman, die een (hernieuwde) kennismaking meer dan waard is._
Weblinks genoemd in de leeswijzer:
- Frans Kellendonk. Mystiek lichaam. Een geschiedenis (dbnl.nl) >
- De tang en het varken (De Gids) >
- Schrijver die blijft schuren (Vrij Nederland) >
- Oprecht veinzen. Over Frans Kellendonk (dbnl.nl) >
- Over God (dbnl.nl) >
- Frans Kellendonks roman Mystiek lichaam verschijnt (dbnl.nl) >
- Rijk aan 'weerzinwekkende onzin' (De Volkskrant) >
- Interview met Kellendonk door H.M. van den Brink (NRC Handelsblad) >
- Heilige haast (Literatuurmuseum.nl) >
- Frans Kellendonk door Kees Knopper (1944-2000) (Literatuurmuseum.nl) >
Mefisto * Roman van een carrière
Klaus Mann
K22-06
Schokland, 2020, 304 p.
Klaus Mann schreef Mefisto in 1936, toen hij in Amsterdam woonde. Hij was daar vanwege de opkomst van Hitler en het nazisme vrijwillig in ballingschap gegaan. De carrière uit de titel is de carrière van de beroemde acteur Hendrik Höfgen. Aanvankelijk verzet Höfgen zich tegen het opkomend fascisme. Maar geleidelijk aan offert hij zijn idealen op ter wille van zijn eerzucht. Hij wordt de gunsteling van Goering en klimt op tot theaterintendant van Hitlers staatsapparaat. Het personage van Höfgen is geïnspireerd op de destijds zeer bekende toneelspeler Gustaf Gründgens, met wie Klaus zuster Erika enige tijd getrouwd is geweest. _Het boek is bijzonder interessant omdat het van binnenuit laat zien hoe in de jaren twintig en dertig het nazisme de Duitse samenleving in zijn greep kreeg en hoe iemand, die aan de goede kant begon, gedreven door eerzucht, door telkens weer concessies te doen, een pact met de duivel sluit._
Weblinks genoemd in de leeswijzer:
- Klaus Mann's Voice (YouTube) >
- Klaus Manns Schlüsselroman "Mephisto" entschlüsselt (Volkerpoehls.de) >
- De eenvoudigste en grootste verleiding (De Groene Amsterdammer) >
- Door het lot geslagen (De Groene Amsterdammer) >
- Een klein pact met de duivel (Historiek.nl) >
- Het getormenteerde leven van Klaus Mann (Bruggeleest.nl) >
De klok
Iris Murdoch
K22-07
Kleine Uil, 2019, 500 p.
Met The Bell (1958) vestigde Iris Murdoch haar naam als een van de beste Engelstalige schrijvers. De roman over een groep mensen die - ver van de drukke wereld - tot rust wil komen in de religieuze lekengemeenschap Imber Court, is tegelijk geestig en serieus. Murdoch combineert ook in deze roman een uiterst ingenieuze plot met een scherpe blik op de menselijke geest en de illusies die elke hoofdpersoon over zichzelf koestert. Centraal in dit verhaal staan Dora, die haar man heeft verlaten en naar hem terugkeert, en Michael, de geestelijk leider van de religieuze lekengemeenschap. Hij is homoseksueel, had in zijn jonge jaren een verhouding met Nick, die sinds kort ook op Imber Court woont, en wordt nu verliefd op de jonge student Toby, die een paar maanden op Imber Court komt werken. Murdoch schrijft subtiel en met veel compassie over Michael en zijn verliefdheden. _De klok is een roman over (onmogelijke) liefde, geloof, het individuele versus het groepsbelang en de gevolgen van je handelen. Filosofische themas die ook nu zeer actueel zijn._
Weblinks genoemd in de leeswijzer:
- Iris Murdoch (Wikipedia.nl) >
- Iris Murdoch, De klok (Allesoverboekenenschrijvers.nl ) >
- Books to give you hope (the Guardian) >
- The moral vision of Iris Murdoch (America Magazine) >
- Iris Murdoch, The Bell (johnpistelli.com) >
- A.S. Byatt on Iris Murdoch’s The Bell (Lithub.com) >
- Essay: Iris Murdoch – De klok (Tzum.inof) >
Middernachtskinderen
Salman Rushdie
K22-08
Olympus, 2012, 536 p.
Familieroman over het leven van een vooraanstaande moslimfamilie in Brits-Indië, India en Pakistan, met als hoofdpersoon een telepathisch begaafde jongen Saleem Sinai, geboren op het moment van de onafhankelijkheid van Brits-Indië. Met hem zijn er op datzelfde moment duizend en één middernachtskinderen geboren, die allen over bovennatuurlijke eigenschappen beschikken. Zo heeft Saleem een reukorgaan waarmee hij de gevoelens van anderen kan ruiken. Rushdie schetst het leven van deze familie tegen een achtergrond van de politieke en maatschappelijke gebeurtenissen van de eerste dertig jaar van de onafhankelijkheid van India. Saleem wordt de verbindende schakel tussen enerzijds de nieuwe Indiase bovenlaag, machtig als de Engelsen voorheen, en anderzijds het 'oude' India van de waarzeggers, bedelaars en fakirs. De weergave van de politieke gebeurtenissen is juist; Rushdie beschikt over een grote kennis van geschiedenis en cultuur van Zuid-Azië. _Middernachtskinderen staat bekend als de beste roman van Rushdie._
Weblinks genoemd in de leeswijzer:
- Salman Rushdie (Wikipedia.nl) >
- Salman Rushdie (Britannica.com) >
- Salman Rushdie Biography (Notablebiographies.com) >
- Midnight’s Children (Sparknotes.com) >
- Geschiedenis van de Republiek India (Wikipedia.nl) >
- Salman Rushdie (Allesoverboekenenschrijvers.nl) >
- Middernachtskinderen': realiteit is nachtmerrie (Blogspot.nl) >
De kleine prins
Antoine de Saint-Exupéry
K22-09
Ad. Donker, 2020, 120 p.
In dit moderne sprookje maakt een piloot een noodlanding in de woestijn. Hij ontmoet de kleine prins, die vertelt over de planeet waar hij woont, over zijn reis naar andere planeten en over de bijzondere ontmoetingen tijdens zijn reis. Het prinsje is een bijzonder ventje dat veel vragen stelt en zich niet van de wijs laat brengen door vage antwoorden. Daardoor is het boek een verhaal vol wijsheden. Het boek lijkt op een verhaal voor kinderen, maar is in werkelijkheid een poëtische, filosofische vertelling die over de hele wereld tot de klassiekers gerekend wordt. _Antoine de Saint-Exupéry was zelf piloot en schreef het boek in 1943. Hij maakte er prachtige illustraties bij die in de meeste uitgaven zijn opgenomen._
Weblinks genoemd in de leeswijzer:
Frankenstein
Mary Shelley
K22-10
LJ Veen Klassiek, 2015, 300 p.
Het meest bekende boek van Mary Shelley gaat over het streven van de mens naar kennis om zo de basis van de levensgeheimen te ontsluieren en op die manier even machtig te worden als God. Zij beschrijft de verwarring, onzekerheid en angst voor nieuwe ontdekkingen maar ook de verwondering die bij die ontwikkeling hoorde. Het roept vragen op zoals: Brengt de zoektocht naar kennis uiteindelijk meer kwaad dan goed voor de mensheid? Moet verlichting eigenlijk wel nagestreefd worden? Hoogmoed en noodlot spelen in deze roman een grote rol naast liefde en eenzaamheid. Hoewel de roman ruim 200 jaar oud is behandelt hij een actueel thema. Het taalgebruik is zeker niet ouderwets en er zit spanning en vaart in het verhaal. Het neemt je mee in de innerlijke roerselen van het monster van Frankenstein en zijn schepper. _Een klassieker waar je graag de afloop van wilt weten!_
Weblinks: